0435 Archief van de Dorpspolder Beusichem en Zoelmond, 1838 - 1955
0435
Archief van de Dorpspolder Beusichem en Zoelmond, 1838 - 1955
Inventaris
1. Inleiding
1.2. Waterlozing
0435 Archief van de Dorpspolder Beusichem en Zoelmond, 1838 - 1955
1. Inleiding
1.2.
Waterlozing
laatste wijziging 11-03-2013
In 1943 stelde de Ned. Heide Mij ten behoeve van de verbetering van de watergangen een ontwateringsplan op. Hierbij ging men uitvoerig op de bestaande situatie in en werden diverse verbeteringen voorgesteld.
De polder lag geheel binnen de toenmalige gemeente Beusichem. De totale oppervlakte van het stroomgebied was 1623 ha, hiervan behoorden circa 300 ha tot de polder Culemborg.
De afwatering vond zoveel mogelijk langs natuurlijke weg via de Bisschopsgraaf op de Linge plaats. De Bisschopsgraaf begon bij de Nieuwe Brug en liep tussen de polders Tricht, Culemborg en Mariënwaard door om bij de Neust via een uitwateringssluis gelegen in de Lingedijk op de Linge te lozen. Daarnaast diende de Bisschopsgraaf als een transportleiding voor de polder Beusichem en Zoelmond en was bevaarbaar voor bokken. In de eerdergenoemde uitwateringssluis was ook een schutsluis gemaakt. Bij de sluis bevond zich ook het gemaal, vanaf 1868 een stoomgemaal later vervangen door een electrisch gemaal.
De gemeente Culemborg was van oudsher toegestaan om bij hoge waterstanden water uit de Lek aan te voeren om de stadsgrachten door te spoelen en dit water via de Meer en de Bisschopsgraaf naar de Linge af te voeren. De gemeente Culemborg was als tegenprestatie onderhoudsplichtig.
Het zuidoostelijk gedeelte van de polder, te weten Zoelmond, werd door de Beusichemse Broeksteeg gescheiden van het noordwestelijk gedeelte. Via een afzonderlijke watergang werd nabij de Nieuwe Brug op de Bisschopsgraaf geloosd.
Uitgezonderd een klein gedeelte in de noordhoek ontwaterden de overige gronden door de Huibertsgraaf, de Molenvliet en het Kanaal op de Meer. Voorheen loosde men door twee duikers voor de Huibertsgraaf en de Molenvliet, maar de duiker voor de eerste watergang was in 1943 al dichtgemetseld.
Bij een hoge waterstand op de Meer werd de duiker die een verbinding vormde tussen de Molenvliet en de Meer gesloten en nam een electrisch gemaaltje aan de Meer nabij de Nieuwe Brug staande de bemaling over. Dit gemaaltje kon Beusichem afzonderlijk of in combinatie met Zoelmond bemalen. Door het sluiten van verscheidene schuiven konden ook de laagste gebieden als bijvoorbeeld Middel, -Lage en Hoge Voorkoop worden bemalen.
De meest noordelijke hoek waar men veel last had van kwel, waterde via een watergang langs de Weidsteeg nabij de stad Culemborg op de Meer af. Ook het gedeelte van het polderdistrict Culemborg ten noordoosten van de stad gelegen maakte gebruik van deze leiding.
laatste wijziging 23-12-2020
658 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 126 bestanden
Kenmerken
Datering:
1838 - 1955
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
8,50
Toegangstitel:
Concept-inventaris van het archief van de dorpspolder Beusichem en Zoelmond, 1838-1955
Categorie:
laatste wijziging 23-12-2020
658 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 126 bestanden