Archieven

 

Uw zoekacties: Archief van het gemeentebestuur van Deil, 1811 - 1977

3101 Archieven van de Geërfden in de Zaltbommelse en Hurwenense Uiterwaarden 1769 - 1879 en van de Hurwenense Uiterwaardenpolder 1879 - 1958, 1769 - 1958

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis
Wanneer er voor het eerst sprake is van enige waterstaatkundige organisatie ten aanzien van het uiterwaardengebied tussen Zaltbommel en Hurwenen is niet bekend. De oudste stukken die bewaard zijn gebleven uit deze ongereglementeerde tijd dateren uit 1769. De doorbraak waarbij de Hurnse Kil ontstond had overigens plaats in 1639, toen een oude Waalmeander werd afgesneden.
3101 Archieven van de Geërfden in de Zaltbommelse en Hurwenense Uiterwaarden 1769 - 1879 en van de Hurwenense Uiterwaardenpolder 1879 - 1958, 1769 - 1958
Inleiding
1.
Geschiedenis
Wanneer er voor het eerst sprake is van enige waterstaatkundige organisatie ten aanzien van het uiterwaardengebied tussen Zaltbommel en Hurwenen is niet bekend. De oudste stukken die bewaard zijn gebleven uit deze ongereglementeerde tijd dateren uit 1769. De doorbraak waarbij de Hurnse Kil ontstond had overigens plaats in 1639, toen een oude Waalmeander werd afgesneden.
Uit het een in afschrift bewaard gebleven overeenkomst uit 1849 tussen een aantal grondeigenaren, die later de afdeling de afdeling Dam en Sluis van de gereglementeerde polder zouden vormen, inzake het onderhoud van een zomerkade blijkt dat er eerdere overeenkomsten waren tussen grondeigenaren in de uiterwaarden van 8 november 1773 (voor schepenen in de Bank van Driel), 26 juli 1817 (notariële akte gepasseerd voor notaris Van Essen) en van 20 augustus 1833 (notariële akte gepasseerd voor notaris Hoffmann van Hove). 1)
In 1879 werd door de provincie een reglement vastgesteld voor wat officieel de Hurwenense Uiterwaardenpolder ging heten. De polder werd voor wat betreft het financiële beheer opgesplitst in drie afdelingen: Generale Omslag, Dam en Sluis en Kunstmatige Waterlossing.
In de jaren vijftig van de twintigste eeuw ontwikkelde de provincie plannen om diverse buitenpolders op te heffen en samen te voegen met de aangrenzende polderdistricten. Een van die buitenpolders was de Hurwenen Uiterwaardenpolder. Op dat moment omvatte de polder 284 hectaren, eigendom van 46 zakelijk gerechtigden, die gemiddeld fl. 15,34 per hectare betaalden aan polderlasten. Er was hevig verzet tegen de opheffingsplannen, maar het mocht niet baten, per 1-7-1958 werd de buitenpolder opgeheven en kwam het beheer van het gebied aan het Polderdistrict Bommelerwaard boven de Meidijk. 1) Om de pijn enigszins te verzachten was wel bepaald dat het Polderdistrict de gronden als een afzonderlijke afdeling moest beheren en belasten.
2. Archief
Van de lotgevallen van het archief is weinig bekend. Na opheffing van de buitenpolder is het archief terecht gekomen bij het Polderdistrict Bommelerwaard boven Meidijk en via de rechtsopvolger van dat district, het Polderdistrict Bommelerwaard, is het archief uiteindelijk in 1986 onder het beheer gekomen van het Streekarchief Bommelerwaard. Bij de bewerking van het archief in 2008 was het voorzien van een redelijke plaatsingslijst. Wie die heeft vervaardigd is onbekend.
Noten
1. Inventarisnummer 3101/39.
2. Besluit van Provinciale Staten van 1-4-1957, goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 21-2-1958 en gepubliceerd in het Provinciaal Blad nr. 38 van 2-5-1958. Zie over de opheffing inventarisnummer 3101/40.

Kenmerken

Datering:
1769 - 1958
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Omvang in meters:
6,50